Catalytic Innovation: Η καινοτομία για την κοινωνική αλλαγή
Στις μέρες μας υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, οργανισμοί ή και χώρες που επενδύουν σημαντικά χρηματικά ποσά για την εξάλειψη κοινωνικών προβλημάτων, αλλά συχνά, οι προσπάθειες αυτές αποτυγχάνουν. Οι λόγοι είναι αρκετοί, αλλά ένας ιδιαίτερα σημαντικός είναι ότι οι πόροι που διατίθενται δεν επενδύονται με τον σωστό τρόπο.
Ποια είναι η λύση στο πρόβλημα;
Η λύση βρίσκεται στο μοντέλο του catalytic – disruptive innovation. Συγκεκριμένα, δημιουργείται ένα προϊόν ή μία υπηρεσία, η οποία στοχεύει στην αντικατάσταση του υπάρχοντος προϊόντος, καθώς προσφέρει τα ίδια χαρακτηριστικά σε απλούστερη μορφή και φθηνότερο κόστος. Δηλαδή, απαντά σε μία υπάρχουσα ανάγκη με βελτιωμένο τρόπο, χωρίς όμως να πηγάζει από κάποια ριζοσπαστική καινοτομία (π.χ. νέο τεχνολογικό επίτευγμα). Αυτό αφορά κυρίως τις επιχειρήσεις, αλλά υπάρχει τρόπος να εφαρμοστεί ένα τέτοιο μοντέλο για την κοινωνικά αλλαγή.
Catalytic Innovation
Συχνά, οι οργανισμοί που δραστηριοποιούνται σε δράσεις για να επιφέρουν κοινωνικές αλλαγές διατηρούν τις υπάρχουσες καταστάσεις και λύσεις. Εφόσον το πρόβλημα συνεχίζει να υπάρχει, η καινοτομία στην οργάνωση και το κοινωνικό έργο είναι μονόδρομος. Έτσι, διαμορφώνουν νέες, οι οποίες απαντούν στις ανάγκες των ανθρώπων πιο στοχευμένα.
Αναλύοντας το σκεπτικό, το μοντέλο αυτό χαρακτηρίζεται από τα εξής σημεία:
- Η κοινωνική αλλαγή βασίζεται στην αντιγραφή των υπαρχόντων λύσεων και την εφαρμογή τους σε μεγαλύτερη κλίμακα.
- Η ανάγκη στην οποία στοχεύει δεν εξυπηρετείται ή οι λύσεις που υπάρχουν δεν την καλύπτουν πλήρως.
- Τα προϊόντα/υπηρεσίες που προσφέρονται είναι απλούστερα, πιο φθηνά από τις υπάρχουσες εναλλακτικές και θεωρούνται αρκετά καλά, αλλά χαμηλότερης απόδοσης.
- Οι αρχικά μη ελκυστικές παρεμβάσεις (όπως θεωρούνται από τους ανταγωνιστές που διατηρούν το status quo) φέρνουν πόρους, όπως δωρεές, εθελοντές, που συνεισφέρουν χειρωνακτικά ή πνευματικά.
- Οι λύσεις που προσφέρονται συχνά υποτιμώνται και οι εμπνευστές τους αποθαρρύνονται από τους άλλους που δραστηριοποιούνται στον ίδιο τομέα.
Χρήση του Μοντέλου
Το μοντέλο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε διάφορους τομείς, όπως στην υγεία, την εκπαίδευση, την οικονομία, κ.α. Σε άλλες χώρες, όπως στις ΗΠΑ, το catalytic innovation χρησιμοποιήθηκε για την ίδρυση των MinuteClinics, κλινικών χωρίς ραντεβού (walk-in clinics), όπου προσφέρονται στους ασθενείς ιατρικές συμβουλές, εξετάσεις και εμβόλια. Για σοβαρότερα περιστατικά, παραπέμπονται στο νοσοκομείο. Παρόλα αυτά, δίνουν λύση σε μία μεγάλη μερίδα των πολιτών που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να επισκεφτούν έναν γιατρό ή το νοσοκομείο για λιγότερο σοβαρά ιατρικά θέματα.
Ένα ακόμα παράδειγμα είναι o μικροδανεισμός. Συγκεκριμένα, η Grameen Bank, μία τράπεζα στο Μπαγκλαντές, η οποία ανήκει κατά 93% στους δανειζόμενους, κατά 5% στην κυβέρνηση και κατά 2% σε άλλες τράπεζες, δανείζει μικρά χρηματικά ποσά, με βιώσιμους όρους, τα οποία δεν παρέχουν οι ιδιωτικές τράπεζες.
Η αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων και η ουσιαστική αλλαγή θα έρθει μέσα από την καινοτομία. Η λύσεις που προσφέρονται αντιμετωπίζουν προβλήματα, αλλά συχνά δεν απαντούν στις ανάγκες των κοινωνικά και οικονομικά ασθενέστερων. Επομένως, είναι σημαντικό να είμαστε ανοιχτή στην υιοθέτηση των νέων οπτικών.
Αν επιθυμείς να διεκδικήσεις υποτροφίες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ο Οδηγός Υποτροφιών του Citycampus που μόλις κυκλοφόρησε σου προσφέρει ό,τι χρειάζεσαι!
